PHẦN 1: SPACE & SCALE - KHÔNG GIAN VÀ TỈ LỆ TRONG THIẾT KẾ SÂN VƯỜN THEO PHONG CÁCH RESORT

SPACE - KHÔNG GIAN

Sân vườn là một thành phần không thể thiếu trong cấu trúc một ngôi nhà. Ngày nay, nhu cầu có một mảnh sân vườn phù hợp với nhu cầu sử dụng và tiện ích của gia chủ đã đang phát triển rất mạnh mẽ. Sân vườn không chỉ làm đẹp cho kiến trúc nhà ở, mà còn chi phối cả ngành thiết kế công trình. Khu vườn giờ đây đã trở thành một phần mở rộng của căn nhà, đóng vai trò như một không gian giải trí và thư giãn đồng thời khơi gợi các giác quan.

Thiết kế sân vườn có thể mang nhiều ý nghĩa khác nhau đối với từng đối tượng cụ thể, thiết kế sân vườn là một cách thiết thực để kết nối những ai sử dụng và cảm nhận không gian đó. Chúng ta may mắn được ở trong thời đại có nhiều kiến trúc sư tài hoa và bằng cách nào đó tất cả đều góp một “gam màu” hình thành nên ngành nghề này.

Có rất nhiều yếu tố trong thiết kế cảnh quan, và kiến trúc sư luôn cảm thấy bị thôi thúc với việc thiết kế những không quan và các hoạt động trong không gian đó. Việc sắp xếp bố cục hợp lý các thành phần thiết yếu trong một khu vườn là điều quan trọng trong thiết kế và dẫn dắt câu chuyện của không gian.

Thiết kế và xây dựng một khu vườn chính là một cơ hội tốt để hình thành phong cách riêng phù hợp với môi trường và đáp ứng nhu cầu sống của người sử dụng, đồng thời cũng là cơ hội để tìm hiểu những chất liệu thiết kế đang có mặt trên thị trường cũng như khám phá thế giới đa dạng của các loại thực vật khác nhau. Trong nhiều năm qua, các hoạt động sinh hoạt ngoài trời ngày càng trở nên phổ biến, chúng ta ngày càng cần nhiều hơn những cơ hội để mở rộng và nâng cao giá trị các trải nghiệm của bản thân - các dụng cụ nấu nướng nay đã cải tiến thành cả một gian bếp ngoài trời, hồ bơi không còn chỉ là nơi để bơi mà còn để thư giãn, và lò sưởi ngoài trời giúp chúng ta dành nhiều thời gian hơn trong sân vườn ở tất cả các mùa dịp trong năm.

Những biến tấu trong thiết kế sân vườn.

Ảnh sưu tầm (Nguồn: http://tremost.com/)

Khi bắt đầu thiết kế một khu vườn, có rất nhiều yếu tố cần phải được tính toán và nghiên cứu một cách kỹ lưỡng. Mỗi khu vườn đều có những đặc điểm chung thông thường và những đặc tính riêng để xem xét, và không có hai khu vườn (hoặc hai gia chủ) nào giống nhau. Tuy nhiên, đặc điểm của mỗi không gian khác nhau sẽ mang lại những ý tưởng khác nhau trong thiết kế, có rất nhiều những nhân tố quyết định làm nền tảng thành công trong việc thiết kế. Các yếu tố nhấn mạnh sự cần thiết trong việc thiết kế không gian vườn bao gồm tỷ lệ, hướng, chức năng và chủ đề.

  • Hướng nắng gió và hướng nhìn của khu đất là yếu tố không thể thay đổi và càng không thể bỏ qua. Yếu tố này quyết định việc lựa chọn cây trồng cũng như diện tích sử dụng, đồng thời cũng ảnh hưởng đến vị trí và kiểu dáng của công trình, như bóng đổ, bề mặt che chắn hay tính năng sử dụng,...
  • Tỷ lệ của khu vườn là một yếu tố quan trọng khác cần lưu ý, vì tỷ lệ đúng sẽ đem lại sự hài hòa tự nhiên cho khu vườn. Tỷ lệ ảnh hưởng đến mọi thành tố của khu vườn, đặc biệt về việc chọn lựa và bố trí các vật dụng trong vườn, ví dụ như vật dụng trang trí, cây cối, mặt nước và tượng điêu khắc...
  • Chức năng của khu vườn là yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến ý tưởng thiết kế, là “mục đích” cơ bản mà chúng ta cảm nhận được khi lần đầu bước chân vào khu vườn. Một khu vườn yên tĩnh phù hợp cho việc đọc báo và nhâm nhi cà phê sáng sớm, một “nơi ấn náu” gần gũi thoát khỏi thế giới thường ngày để đến với một không gian giải trí có hồ bơi, khu bếp nấu nướng và âm thanh tự nhiên dễ chịu. Tóm lại, sẽ có thể nhận biết được ngay chức năng của khu vườn, nếu đó là một bản thiết kế thành công.

 

 

Khu vườn là nơi thư giãn sau một ngày học tập và làm việc mệt mỏi.

Ảnh sưu tầm (Nguồn: http://tremost.com/)

Khi tất cả các yếu tố chủ đạo đã được xem xét tính toán kỹ lưỡng, chúng ta có thể bắt đầu lựa chọn chủ đề hoặc phong cách cho khu vườn. Kiến trúc của ngôi nhà đóng vai trò rất lớn trong việc chọn chủ đề cho khu vườn bao quanh, tuy nhiên vẫn có thể điều chỉnh thiết kế để giữ lại phong cách ưa thích. Chủ đề được thể hiện qua cách sử dụng các vật liệu, đặc biệt là cây trồng, đặc biệt khi tăng trường trở thành điểm nhấn cho công trình cho đến khi đạt mức tầm cao và mục đích sử dụng theo như yêu cầu.

Tận dụng bóng đổ của công trình và cây xanh để khu vườn luôn dịu mát.

Ảnh sưu tầm (Nguồn: http://tremost.com/)

SCALE - TỶ LỆ

Tỷ lệ là yếu tố cốt yếu khi bắt đầu thiết kế bất kỳ không gian ngoài trời nào. Tỷ lệ là bằng chứng hiện hữu minh hoạ để xác định việc thiết kế đúng hay sai. Các nguyên tắc tỷ lệ được áp dụng lên tất cả các thành tố của khu vườn, bất kể là kích thước hồ bơi, vật liệu lát nền hay mức tăng trưởng phù hợp dự kiến của cây xanh. Hãy dành thời gian để cảm nhận tỷ lệ kích thước khu đất và hình dung các thành phần trong đó, kết hợp với loại cây phù hợp và thiết kế một không gian thân thiện và hài hòa như mong muốn.

Ý tưởng tuyệt vời về thiết lập tỷ lệ hợp lý cho khu vườn nhỏ ấm cúng.

 Ảnh sưu tầm (nguồn https://www.pinterest.com/)

Quy mô khu vườn ảnh hưởng mạnh mẽ đến mục đích sử dụng – điều tất yếu trong thiết kế không gian giải trí ngoài trời. Một câu hỏi nhà thiết kế luôn hỏi các khách hàng của mình rằng họ mong muốn có bao nhiêu người sử dụng không gian với hoạt động thường nhật, câu trả lời cho phép thiết kế một không gian đáp ứng đúng nhu cầu sử dụng, không chỉ ở việc sắp xếp bàn ghế với kích thước và chỗ ngồi phù hợp mà còn giúp điều chỉnh tỷ lệ chung của cả khu vườn. Quan trọng hơn hết, việc bố trí bàn ghế cần đảm bảo xung quanh có đủ khoảng không thoải mái để di chuyển tại bàn cũng như di chuyển đến phần còn lại trong vườn.

Một ví dụ về cách kết hợp hồ bơi trong không gian hẹp và dài.

Ảnh sưu tầm (Nguồn: http://tremost.com/)

Quy mô không gian ngoài trời vô hình chung đã xác định tỷ lệ của bản thiết kế, nhưng việc lựa chọn và bố cục các thành tố trong khu vườn mới là chìa khóa cho thiết kế thành công. Khi thiết kế một khu vườn trong khu đất quy mô lớn, một vài thành phần và vật dụng cần thiết kế lớn hơn để phù hợp với không gian tổng thể. Điều này nghĩa là các lối đi có thể rộng hơn, khu vực giải trí có thể bao trùm hơn và ngay cả diện tích hồ bơi cũng có thể chiếm tỷ lệ lớn. Các tác phẩm điêu khắc và những vật dụng trang trí không chỉ đóng vai trò đáng kể trong yếu tố thẩm mỹ của khu vườn, mà còn góp phần thể hiện bản ngã của chủ nhân khu vườn. Tuy nhiên, kích thước của những vật dụng này cần được xem xét cẩn thận để đảm bảo chúng không quá to hoặc quá nhỏ. Tất cả các thành tố kết hợp lại giúp cấu thành một không gian cân đối hài hòa – điều chắc chắn sẽ mang lại cảm nhận dễ chịu đầu tiên khi đặt chân vào bất kỳ nơi đâu trong khu vườn.

Cây xanh, tuyệt nhiên cũng giữ một vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện không gian, và nắm được mức độ tăng trưởng của mỗi loại cây là phần việc vô cùng thiết yếu xuyên suốt quá trình thiết kế. Ta đã thấy những cây có kích thước lớn quá mức so với không gian sinh trưởng; cũng như những bề mặt bê tông hay phủ đá trơ cứng cần lắm những nét mềm mại mà cây xanh có thể mang lại. Đó là kết quả của một bản thiết kế không tốt và thiếu hiểu biết về vai trò của cây xanh. Tỷ lệ không phù hợp sẽ mang lại ấn tượng không tốt về không gian thay vì cảm giác được “ôm trọn” trong đó.

Kết hợp cây xanh và ánh sáng với tỷ lệ thích hợp tạo chiều sâu cho không gian.

Ảnh sưu tầm (Nguồn: http://tremost.com/modern-landscape/charming-delightful-modern-landscape-ideas-that-will-update-your-garden-famous-artists/)

Một thiết kế sân vườn thành công khi bạn có thể lên kế hoạch mức tăng trưởng của cây đồng thời vẫn đảm bảo được chức năng của cây trong điều kiện hằng ngày. Đây là yêu cầu thiết kế thường gặp nhất đối với cây trồng quanh khuôn viên khu đất, đặc biệt khi mật độ nhà xây mới ngày càng sát nhau yêu cầu tính riêng tư càng cao. Thông hiểu kích thước và mức độ sinh trưởng của cây trồng, đồng thời nắm rõ hướng khu đất và điều kiện khí hậu sẽ cho phép rút ngắn danh sách các loại cây phù hợp trồng làm hàng rào che chắn. Khi đó, những điều còn lại cần quan tâm là màu sắc và cách ốp lát vật liệu. Sự chuẩn bị tốt về đất trồng cùng hệ thống tưới tiêu tạo điều kiện cây xanh đạt được mức độ tăng trưởng như mong muốn, cùng với dáng vẻ khỏe mạnh tăng thêm sức sống cho không gian của bạn.

(Dịch giả Diệp Vỹ Nhã - Nhà Cộng Sinh Architects)

Kỳ tiếp theo: HƯỚNG VÀ CHỨC NĂNG TRONG THIẾT KẾ CẢNH QUAN THEO PHONG CÁCH RESORT